Multisensoryczny system identyfikacji wspomoże seniorów

– Przestrzenie osiedli mieszkaniowych, szczególnie tych złożonych z budynków wielkopłytowych z lat 60. i 70., są trudne do poruszania się dla osób z ograniczeniami percepcyjnymi. Orientacja w przestrzeni czy odnalezienie konkretnego budynku może być bardzo trudna. Prowadzi to do powstawania lęków oraz ograniczenia samodzielności – mówi dr hab. inż. arch. Patrycja Haupt, prof. PK, współautorka projektu #NieGubSię. – Stosowane powszechnie systemy identyfikacji wizualnej nie stanowią wystarczającej informacji w przypadku osób o ograniczonej możliwości widzenia, mających problemy z koncentracją lub zapamiętywaniem informacji. Nawet dostępne na urządzeniach mobilnych aplikacje nie są przystosowane do wszystkich grup odbiorców lub po prostu zbyt skomplikowane dla seniorów – dodaje prof. Haupt. 

 

Odpowiedzią na te bolączki ma być propozycja z PK, czyli multisensoryczny system identyfikacji kształtowany przez odpowiedni i celowo dobrany zestaw obiektów, form oraz elementów charakterystycznych i ułatwiających orientację. Rozwiązanie może znacząco podnieść samodzielność osób starszych i niepełnosprawnych, pozwalając na łatwiejsze odnalezienie się w przestrzeni, głównie przez utrwalanie podstawowych relacji: „wewnątrz-zewnątrz”, „nad-pod”, „z przodu-z tyłu”. 

 

– Składowymi systemu #NieGubSię będą elementy wizualne (oddziaływanie kolorem, kształtem, światłem, grafiką), a także przestrzenne (oddziaływanie formą w przestrzeni). Naukę konkretnych przestrzeni przed ich odwiedzeniem umożliwi aplikacja Virtual Reality zawierająca mapy dotykowo-graficzne – objaśnia dr hab. inż. arch. Patrycja Haupt, prof. PK. W wyniku realizowanego projektu stworzona zostanie metodyka opracowywania map multisensorycznych miejsc i ich udostępniania. Następnie powstaną elementy systemu identyfikacji multisensorycznej, stanowiące rozwiązanie uniwersalne. Do wspomagania orientacji przestrzennej będzie można wykorzystać dowolną kombinację elementów. Na podstawie mapy multisensorycznej obszaru powstanie konkretny projekt pilotażowy (z użyciem elementów, które znajdą się w przestrzeni osiedla). Wypracowane rozwiązania będą mogły zostać użyte w dowolnych lokalizacjach.

 

Pracownicy Wydziału Architektury PK mają już na koncie dwa inne projekty zrealizowane w poprzednim, pilotażowym konkursie krakowskiego ROPS-u „Małopolski Inkubator Innowacji Społecznych”. Jeden z nich – „Ścieżka moto-sensoryczna” – dotyczył stworzenia modelu architektoniczno-urbanistycznego, służącego treningowi w otwartej przestrzeni miejskiej, w pobliżu miejsca zamieszkania wraz ze wszystkimi niezbędnymi założeniami i wskazaniami dla podmiotów chcących utworzyć taką ścieżkę. Częścią rozwiązania było również opracowanie instruktażu dla użytkowników i ich opiekunów.

 

Projekt „Przestrzeń komunikacji” polegał na umożliwieniu przeorganizowania, zagospodarowania i użytkowania ogólnodostępnej zielonej przestrzeni miejskiej przez osoby starsze i z niepełnosprawnościami oraz osoby pełnosprawne w sposób tworzący komfortowe warunki do nawiązywania między nimi relacji. Autorzy zaproponowali zastosowanie takich komponentów przestrzeni, jak: strefy kontaktu z naturą (składające się ze statycznych i dynamicznych elementów sensorycznych), strefy języka (plenerowe wystawy i instalacje przedstawiające „savoir vivre” udzielania pomocy i zachowania wobec osób starszych i tych z różnymi rodzajami niepełnosprawności), strefy ogłoszeń przyjmujące postać „słupa” połączonego z aplikacją interaktywną służącą do zgłaszania potrzeb i ofert pomocy w zakresie przebywania w przestrzeni otwartej.