Gmina Biały Dunajec okiem studentów architektury PK

Projekty adeptów architektury uwzględniały m.in. zwiększenie atrakcyjności turystycznej Białego Dunajca oraz lepsze wykorzystanie potencjału rzeki o tej samej nazwie. Efekty studenckich projektów budzą szacunek. Jury przyznało trzy równorzędne nagrody, ale na najwyższe uznanie i Grand Prix zasłużyła „Leśna opowieść Podhala”, a więc wspólna praca Julii Cieśli, Jakuba Gmitrowicza i Adriana Dubarka.

Na podstawie porozumienia pomiędzy Politechniką Krakowską i Gminą Biały Dunajec, 30 studentów III roku architektury mogło wziąć udział w projekcie pn. „Biały Dunajec – Nadrzeczna Krawędź Miejscowości”, realizowanym pod kierunkiem prof. dr. hab. inż. arch. Mateusza Gyurkovicha, dr inż. arch. Agnieszki Matusik oraz mgr inż. arch. Moniki Włodarczyk. Pod koniec lutego br. kierownik Referatu Inwestycji i Zamówień Publicznych Urzędu Gminy Biały Dunajec Adam Kułach przedstawił studentom kluczowe zagadnienia związane z czekającym ich zadaniem. Oczywiście nie obyło się też bez zajęć terenowych prowadzonych w malowniczo położonej miejscowości. Jak podkreślali organizatorzy projektu z ramienia Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej: – Biały Dunajec ma typowy dla regionu Podhala linearny charakter, zdeterminowany głównie topografią terenu. Rozwój urbanistyczny zależny jest od przebiegu rzeki Biały Dunajec, która stanowi główną oś urbanistyczną. Jednak jej związki ze strukturą urbanistyczną są ograniczone. – Strategia będąca podstawą koncepcji urbanistycznej, powinna uwzględniać konieczność poprawy standardu życia mieszkańców, ale również potencjał rozwojowy, głównie oparty na lokalnej turystyce. Cel szczegółowy studenckiego projektu polega na zaproponowaniu punktowych rozwiązań funkcjonalno-przestrzennych w bliskim sąsiedztwie rzeki oraz określenie charakteru nadbrzeży (doliny rzecznej) w ramach struktury administracyjnej miejscowości – dodaje dr inż. arch. Agnieszka Matusik.

Opracowane koncepcje zagospodarowania terenów nadrzecznych i wizji kładki pieszo-rowerowej w Białym Dunajcu wzięły udział w rywalizacji konkursowej. W skład sądu konkursowego weszli przedstawiciele Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej (dr inż. arch. Agata Korzeniowska – Towarzystwo Urbanistów Polskich o/Kraków, dr inż. arch. Damian Poklewski-Koziełł – Małopolska Okręgowa Izba Architektów, dr inż. Przemysław Kowalski, mgr inż. arch. Rafał Oleksik – sekretarz konkursu, MPOIA) na czele z prodziekan dr inż. arch. Agnieszką Wójtowicz-Wróbel, a także – ze strony Gminy Biały Dunajec – wójt Marcin Gandera i wspomniany wcześniej Adam Kułach oraz prezes Zarządu Towarzystwa Urbanistów Polskich Oddziału Krakowskiego dr inż. arch. Marceli Łasocha (WA PK). Jury zdecydowało – zgodnie z regulaminem – o przyznaniu trzech równorzędnych nagród i wyróżnień. Zasady konkursu pozwoliły na szczególne uhonorowanie projektu, który zaskarbił największe uznanie jury. Grand Prix zdobyło rozwiązanie zaproponowane przez Julię Cieślik, Jakuba Gmitrowicza i Adriana Dubarka.

Studenci zaproponowali utworzenie parku edukacyjnego, w którym natura, kultura i opowieść tworzą spójną przestrzeń do odkrywania, wyciszenia oraz zabawy. Każdy z elementów pozwala odkrywać świat zmysłami poprzez dotyk, zapach i dźwięk, tworząc rozdział opowieści o góralskiej kulturze, mądrości losu i rytmach natury. Gremium oceniające zwróciło m.in. uwagę na wyjątkowo wrażliwe, krajobrazowe podejście do tematu, w którym natura nie jest jedynie tłem, lecz równoprawnym uczestnikiem kompozycji przestrzennej.

W uzasadnieniu jury czytamy, że autorzy koncepcji pn. „Leśna opowieść Podhala. Koncepcja parku edukacyjnego w Białym Dunajcu ” z dużym wyczuciem podkreślili rolę środowiska naturalnego, wprowadzając subtelne, nienarzucające się rozwiązania projektowe – w szczególności układ ścieżek, który harmonijnie wpisuje się w istniejący kontekst przyrodniczy. Na szczególne uznanie zasługuje klarowność idei oraz umiar w formułowaniu rozwiązań przestrzennych. Projekt nie jest przeinwestowany – co należy rozumieć jako jego istotną wartość – i pozostaje w pełnej zgodności z założeniami konkursu. Zaproponowana koncepcja dobrze wpisuje się w lokalną politykę rozwoju miejscowości, która promuje zrównoważoną turystykę i troskę o dziedzictwo przyrodnicze. Niezdominowana forma kładki – subtelna, skromna, niemal dyskretna – nie zakłóca krajobrazu, lecz go dopełnia. To naturalne i pełne pokory podejście do tematu budowy obiektu w przestrzeni o wysokich walorach przyrodniczych świadczy o dojrzałości projektantów i ich zrozumieniu dla charakteru miejsca.

Rozwiązanie uhonorowane Grand Prix stanowi jedno z trzech, którym przyznano równorzędne nagrody. Oprócz Julii Cieślik, Jakuba Gmitrowicza i Adriana Dubarka, nagrodę zdobyła też Kornelia Kusion. Jej koncepcja parku „Cztery Żywioły”, która stanowi nie tylko atrakcyjne urozmaicenie funkcjonalne, ale również pewien zabieg promocyjny – podnoszący wartość inwestycji i wspierający budowę lokalnej tożsamości miejsca, została wysoko oceniona za przemyślane i skuteczne podejście do wyzwania, jakim było zróżnicowane ukształtowanie terenu. Autorka projektu w twórczy sposób wykorzystała naturalne walory rzeźby terenu, nadając przestrzeni wyrazisty charakter, jednocześnie porządkując funkcję. Kolejną nagrodę wywalczył zespół w składzie: Khrystyna Prendkevych, Magda Olszewska, Natalia Podobińska. Jury szczególną uwagę zwróciło tu na spójne i konsekwentne nawiązanie do motywu łuku – zarówno w budynkach, jak i w strukturze kładki. Obecność tego elementu w kompozycji założenia nadaje projektowi wyrazistą tożsamość, a jednocześnie pozwala na jego naturalne wpisanie się w otaczający krajobraz. Studencki projekt wskazuje również nowe tereny rozwojowe, otwierając przed miejscowością dalsze możliwości kształtowania przestrzeni i wzmacniania jej potencjału turystycznego oraz społecznego.

Wyróżnienia honorowe w konkursie na zagospodarowanie terenów nadrzecznych i wizję kładki pieszo-rowerowej w Białym Dunajcu, otrzymały trzy studenckie zespoły:

• Julia Matuszewska, Jakub Ostalecki, Wiktoria Świerczyńska
• Izabela Turek, Paulina Pitak
• Martyna Zając, Julia Wardzichowska, Karolina Wojewodzic