Architekt z Politechniki Krakowskiej doceniony za projekt ekologicznego, drewnianego domu w Krakowie

„Dom z klimatem” to projekt Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Główne założenia dotyczą zwiększenia udziału budynków o niemal zerowym zużyciu energii, wsparcie samorządów gminnych realizujących przedsięwzięcia zwiększające efektywność energetyczną budynków, promocja proekologicznych rozwiązań w budownictwie oraz rozpowszechnianie informacji o dostępnych formach wsparcia tego typu inwestycji, czy wykreowanie mody na ekobudownictwo w Polsce, a także stosowanie przyjaznych dla środowiska materiałów budowlanych i metod budowy, w tym stosowania drewna w konstrukcjach. W ramach ministerialnego projektu został przeprowadzony konkurs na najlepszy zrealizowany projekt budynku ekologicznego, skierowany do architektów, inwestorów oraz wykonawców. Spośród nadesłanych zgłoszeń jury nagrodziło 4 inwestycje oraz wyróżniło 3 projekty. Jedną z nagród otrzymał pracownik Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej, dr inż. arch. Bartosz Dendura. 

 

W uzasadnieniu nagrody dla Bartosza Dendury, jury podkreśliło, że dom przy ul. Dobrej w Krakowie jest dowodem na to, iż budownictwo jednorodzinne – zrealizowane w oparciu o technologie w konstrukcji drewnianej – wspaniale wpisuje się również w krajobraz miejski. Obiekt zrealizowano na wcześniej zabudowanej działce, znajdującej się w obrębie istniejącej infrastruktury miejskiej. Do jego realizacji zastosowano technologię prefabrykowanych paneli o szkieletowej konstrukcji drewnianej, ograniczając ślad węglowy i ilość odpadów budowlanych w porównaniu z analogicznymi realizacjami w technologii tradycyjnej. Drewno zastosowano też jako materiał elewacyjny, udowadniając, że doskonale pasuje on do współczesnego charakteru budynku realizowanego w zabudowie miejskiej. – Ten projekt przeczy stereotypowi, jakoby dom drewniany był rozwiązaniem pasującym wyłącznie do krajobrazów podmiejskich czy zabudowy letniskowej – podkreśla autor koncepcji. – Dom drewniany nie musi być kojarzony z dachami dwuspadowymi i tradycyjnymi oknami, ale może posiadać płaski dach i wielkie narożne przeszklenia, tworzące budynek na miarę XXI w.: zrównoważony, ekologiczny, energooszczędny i nowoczesny w formie – dodaje dr inż. arch. Bartosz Dendura. 

 

Należy podkreślić, że budynek wykonany został z zastosowaniem rozwiązań pasywnych i charakteryzuje się bardzo dobrymi parametrami cieplnymi przegród zewnętrznych. W celu zmniejszenia strat ciepła przez wentylację, zastosowano odzysk ciepła z powietrza wywiewanego. Zapotrzebowanie na ciepło pokrywane jest powietrzną pompą ciepła, zasilaną z instalacji fotowoltaicznej umieszczonej na dachu budynku. Realizacja autorstwa dr. inż. arch. Bartosza Dendury prezentowana była m.in. na konferencji Energodom 2022, organizowanej przez Politechnikę Krakowską. Jak mówi architekt: – Warto zwrócić uwagę na fakt, że w Polsce cały czas bardzo mało budynków powstaje w oparciu o technologie drewniane i prefabrykowane. Zgodnie z danymi GUS, w zeszłym roku tylko 1,5 proc. wszystkich budynków realizowanych w naszym kraju budowano w oparciu o inne technologie niż tradycyjne. Zaskakujące też jest to, że tylko 4 proc. budynków wyposażonych było w odnawialne źródła energii. Kłóci się to z innymi badaniami pokazującymi, że zdecydowana większość społeczeństwa dostrzega zmiany klimatyczne, a 75 proc. badanych deklaruje gotowość ponoszenia dodatkowych kosztów za proekologiczne rozwiązania.

 

Zagadnienia związane z energooszczędnością i działalnością proekologiczną są od wielu lat obecne na Politechnice Krakowskiej. Od 2013 r. na uczelni działa Małopolskie Centrum Budownictwa Energooszczędnego, które propaguje ideę budownictwa niemal zeroenergetycznego, prowadząc aktywne działania w zakresie przemian budownictwa w Polsce. Jednostka kieruje swoją ofertę w szczególności do producentów materiałów budowlanych, deweloperów i architektów, a także wszystkich firm, które chcą ograniczyć zużycie energii. MCBE proponuje wykonanie audytów energetycznych budynków, świadectw charakterystyki energetycznej i symulacji energetycznych budynków. Ponadto, eksperci MCBE zajmują się doradztwem energetycznym, pomiarami termowizyjnymi, specjalistycznymi obliczeniami oraz weryfikacją dokumentacji projektowej. Przygotowują też badania: szczelności powietrznej budynków, komfortu cieplnego pomieszczeń, jakości powietrza wewnętrznego VOC, współczynnika przenikania ciepła U dla przegród budowlanych. 

 

Niedawno zespół kilkudziesięciu naukowców z Politechniki Krakowskiej zakończył prace nad dokumentem pn. „Standard Klimatyczny dla nowych i istniejących miejskich budynków użyteczności publicznej w Krakowie”. Opracowanie, stworzone zgodnie z ideą zrównoważonego budownictwa, jest przystępną i przejrzystą instrukcją realizacji procesu inwestycyjnego dla projektantów, wykonawców i zarządców miejskich budynków użyteczności publicznej. Wśród projektów badawczych o tematyce proekologicznej wymienić należy m.in. projekt RESHeat, polegający na stworzeniu innowacyjnego zeroemisyjnego i autonomicznego systemu energetycznego, opartego tylko na instalacjach wykorzystujących odnawialne źródła energii. Przedsięwzięcie uzyskało dofinasowane w ramach Programu Ramowego Unii Europejskiej Horyzont 2020. Politechnika Krakowska pełniła w projekcie rolę lidera międzynarodowego konsorcjum z udziałem czołowych europejskich jednostek naukowych z Włoch i Czech, a także przedsiębiorstw i firm sektora MŚP. Z kolei zespół naukowców, projektantów i technologów skupionych w konsorcjum badawczo-rozwojowym DMD-M (z udziałem PK) stworzył projekt, który ma szansę stać się przełomem na rynku mieszkalnictwa i gotowym modelem do wykorzystania przez rodzime samorządy i firmy – wielorodzinny budynek zaprojektowany w technologii modułowej 3D. W interdyscyplinarnej grupie badaczy z Politechniki pracował m.in. dr inż. arch. Bartosz Dendura. Podobnych przykładów działań naukowych podejmowanych na PK jest znacznie więcej. 

 

Warto dodać, że projekt domu ekologicznego autorstwa dr. inż. arch. Bartosza Dendury został doceniony pierwszą nagrodą podczas tegorocznej edycji Salonu Architektury. Uzyskał też główną nagrodę w kategorii „Najlepsza ekologiczna zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna”, przyznawaną przez Polskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego.

 

Dr inż. arch. Bartosz Dendura jest absolwentem Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej. Studiował także na University of Tennessee (College of Architecture and Design). Po odbyciu praktyki zawodowej w Wielkiej Brytanii i Finlandii, rozpoczął działalność architektoniczną w Polsce. Od 2010 r. prowadzi grupę projektową i badawczą Studio4SPACE, łączącą działania z zakresu urbanistyki, architektury, projektowania krajobrazu po projekty wnętrz i mebli. Od 2017 r. pracuje na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej, gdzie czynnie uczestniczy w projektach grantowych i badaniach poświęconych rozwiązaniom proekologicznym oraz projektowaniu zrównoważonemu. Praca doktorska Bartosza Dendury pt. „Architektura poolimpijska – architektura obiektów użyteczności publicznej i infrastruktury technicznej, realizowanych na potrzeby igrzysk w kontekście idei dziedzictwa olimpijskiego”, którą obronił na PK w 2017 r., otrzymała główną nagrodę Polskiego Komitetu Olimpijskiego.